Επιστημονική επικοινωνία

Μαθησιακά Αποτελέσματα

Με την ολοκλήρωση του μαθήματος οι φοιτητές:

• Θα έχουν αποκτήσει βασικές γνώσεις σε ότι αφορά τις μεθόδους διαχείρισης / διάθεσης / διάχυσης της επιστημονικής πληροφορίας με έμφαση στα εκδοτικά μοντέλα, στη διαχείριση επιστημονικών δεδομένων, τη χρήση κοινωνικών δικτύων, στο πλαίσιο του νέου περιβάλλοντος που δημιουργούν οι τάσεις της Ανοικτής Πρόσβασης, της Ανοικτής Επιστήμης και της Ανοικτής Εκπαίδεθσης (Open Access/Science/Education). Επιπλέον, θα είναι σε θέση να αξιοποιήσουν τα εργαλεία για την αξιολόγηση της ερευνητικής δραστηριότητας και της μέτρησης της απήχησής της σε επίπεδο ερευνητή / ερευνητικής ομάδες.
• Θα κατανοούν τους παράγοντες που επηρεάζουν τη διάδοση της επιστημονικής πληροφορίας μέσα από τα παραδοσιακά και σύγχρονα κανάλια μετάδοσής της. Επίσης θα κατανοούν τις νέες μορφές αναπαράστασης των ψηφιακών μορφών επιστημονικού περιεχομένου και τις ανάγκες που δημιουργούν οι απαιτήσεις που θέτει η επιστημονική κοινότητα για ανοικτότητα, εύκολη αναζήτηση, επαναχρησιμοποίηση και διαλειτουργικότητα.
• Θα μπορούν να εφαρμόζουν τις αποκτηθείσες γνώσεις τους για την καθοδήγηση των ερευνητών και των ερευνητικών μονάδων τόσο σε ότι αφορά τη βελτιστοποίηση των διαδικασιών επιστημονικής επικοινωνίας όσο και στον τομέα της αξιολόγησης της ερευνητικής δραστηριότητας.
• Θα μπορούν να αναλύουν δεδομένα που προέρχονται από βιβλιομετρικούς και άλλους δείκτες μέτρησης της απήχησης της ερευνητικής δραστηριότητας, καθώς και και να συνθέτουν αναφορές αξιολόγησης. Επίσης θα μπορούν να αξιολογούν σε επίπεδο επιστημονικού αντικειμένου τις τάσεις εξέλιξεις μέσα από βιβλιομετρικές μελέτες αλλά και μέσα από την παρακολούθηση των εναλλακτικών δεικτών.

 

Γενικές Ικανότητες

• Αυτόνομη εργασία
• Ομαδική εργασία
• Εργασία σε διεπιστημονικό περιβάλλον
• Παραγωγή νέων ερευνητικών ιδεών
• Σεβασμός στη διαφορετικότητα και στην πολυπολιτισμικότητα
• Επίδειξη κοινωνικής, επαγγελματικής και ηθικής υπευθυνότητας και ευαισθησίας σε θέματα φύλου
• Άσκηση κριτικής και αυτοκριτικής
• Προαγωγή της ελεύθερης, δημιουργικής και επαγωγικής σκέψης

 

ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΟ ΜΑΘΗΜΑΤΟΣ

Το μάθημα χωρίζεται στις ακόλουθες ενότητες:
Ενότητα 1: Τι είναι η επιστημονική επικοινωνία (scientific scholarly communication), ιστορική αναδρομή, ανοικτή πρόσβαση και διαμοιρασμός της επιστημονικής πληροφορίας, πνευματική ιδιοκτησία και επιστημονική επικοινωνία.
Ενότητα 2: Παραδοσιακά μοντέλα διάθεσης της επιστημονικής πληροφορίας: Επιστημονικά περιοδικά / Πρακτικά συνεδρίων / Μονογραφίες / Βιβλία. Παραδείγματα μεγάλων παρόχων επιστημονικής πληροφορίας.
Ενότητα 3: Ανοικτή πρόσβαση και μοντέλα πρόσβασης στην επιστημονική πληροφορία, πρωτοβουλίες για την προώθηση της ανοικτής πρόσβασης, οι επιπτώσεις της ανοικτής πρόσβασης στη επιστημονική παραγωγή (επικοινωνία), ανοικτή πρόσβαση και επίπεδο ποιότητας.
Ενότητα 4: Ανοικτά δεδομένα, πολιτικές πρόσβαση σε επιστημονικά δεδομένα, επιστημονικά δεδομένα και χρηματοδότες / επιστημονικά περιοδικά / ερευνητές, επιστημονικά δεδομένα με βάση το επιστημονικό πεδίο, συστήματα διάθεσης και αναφοράς επιστημονικών δεδομενών. Πολιτική FAIR – Findable, Accessible, Interoperable, Reusable.
Ενότητα 5: Διαχείριση δικαιωμάτων πνευματικής ιδιοκτησίας (Intellectual Property Rights – IPR) επιστημονικής πληροφορίας στην ερευνητική / ακαδημαϊκή κοινότητα. Συνεργασίες μεταξύ Ερευνητικής Κοινότητας και Βιομηχανίας. Επιστήμες ζωής και IPR.
Ενότητα 6: Αξιολόγηση της επιστημονικής έρευνας / ερευνητικής δραστηριότητας. Μοντέλα Ομότιμης αξιολόγησης (peer review). Πλεονεκτήματα / μειονεκτήματα ομότιμης αξιολόγησης – Παράγοντες που επηρεάζουν την ομότιμη αξιολόγηση. Τεχνικές βελτίωσης αποτελεσματικότητας ομότιμης αξιολόγησης.
Ενότητα 7: Μέτρηση της απήχησης της ερευνητικής δραστηριότητας (impact). Βάσεις / ευρετήρια αναφορών (citation indexes) – Scopus / Web of Science / Google Scholar. Βιβλιομετρικοί δείκτες σε επίπεδο ερευνητή, ερευνητικής ομάδες, επιστημονικού περιοδικού. Δείκτες αξιολόγησης απήχησης επιστημονικών περιοδικών.
Ενότητα 8: Μέτρηση της απήχησης της ερευνητικής δραστηριότητας στην κοινωνία. Εναλλακτικοί δείκτες – Altmetrics. Πλεονεκτήματα / μειονεκτήματα Altmetrics. Διασύνδεση Altmetics και βιβλιομετρικών δεικτών. Εργαλεία – μέθοδοι προώθησης της επιστημονικής πληροφορίας στην κοινωνία (Ανοικτή Επιστήμη / Ανοικτή Εκπαίδευση – Open Science / Open Education).

 

ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗ ΦΟΙΤΗΤΩΝ

Γλώσσα: Eλληνική
Μέθοδοι αξιολόγησης: Γραπτή εργασία και δημόσια παρουσίαση
Κριτήρια:
• Γνώση του αντικειμένου
• κατανόηση με δυνατότητα σύνθεσης από διαφορετικές πηγές και δυνατότητα κρίσης.
• Ικανότητα ανάπτυξης και επίλυσης προβλημάτων μέσα στο θεωρητικό πλαίσιο του μαθήματος .
• Προετοιμασία, συγκρότηση και απόδοση παρουσίασης της εργασίας
Τα κριτήρια είναι αναρτημένα στην ιστοσελίδα του μαθήματος.

 

ΠΡΟΤΕΙΝΟΜΕΝΗ ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ

1. De Silva, P. U. K., & Vance, C. K. (2017). Scientific Scholarly Communication The Changing Landscap. Springer International Publishing. http://doi.org/10.1007/978-3-319-50627-2
2. Morrison, H. (2009). Scholarly Communication for Librarians. Chandos Publishing. Retrieved from https://www.elsevier.com/books/scholarly-communication-for-librarians/morrison/978-1-84334-488-9
3. Gilman, I. (2013). Library scholarly communication programs : Legal and ethical considerations. Chandos Publishing.
4. Moed, H. F. (2017). Applied Evaluative Informetrics. Springer International Publishing. http://doi.org/10.1007/978-3-319-60522-7
5. Vitanov, N. K. (2016). Science Dynamics and Research Production Indicators, Indexes, Statistical Laws and Mathematical Models. Springer International Publishing. http://doi.org/10.1007/978-3-319-41631-1
6. Εθνικό Κέντρο Τεκμηρίωσης. (2017). Αρχική | Metrics Δείκτες Έρευνας και Καινοτομίας. Retrieved June 5, 2018, from http://metrics.ekt.gr/
7. Illingworth, S. (2016). Effective Science Communication A practical guide to surviving as a scientist. IOP Publishing. http://doi.org/10.1088/978-0-7503-1170-0
8. Andrés, A. (2009). Measuring Academic Research: how to undertake a bibliometric study. Measuring Academic Research. Cambridge: Chandos Publishing. http://doi.org/10.1016/B978-1-84334-528-2.50015-1
9. Thomson Reuters. (2014). InCites Indicators Handbook. Thomson Reuters. Retrieved from http://researchanalytics.thomsonreuters.com/m/pdfs/indicators-handbook.pdf