Καθηγητές Μαθήματος
Μαθησιακά Αποτελέσματα
Με την ολοκλήρωση του μαθήματος οι φοιτητές θα έχουν αποκτήσει:
Γνώση: των βασικών θεωρητικών ζητημάτων και προσεγγίσεων της εκπαίδευσης συνδέοντας την κοινωνιολογική/πολιτισμική προοπτική με την κατανόηση προβλημάτων της εκπαιδευτικής διαδικασίας. Επίσης θα γνωρίσουν και θα οικειοποιηθούν πρακτικές που αξιοποιούν τη Σχολική Βιβλιοθήκη, σε συνάφεια με τις δυνατότητες του αναλυτικού προγράμματος, τις ευκαιρίες της τοπικής κοινωνίας, τη δυναμική της τεχνολογίας, τις διεπιστημονικές συνεργασίες και τα ενδιαφέροντα των μαθητών.
Κατανόηση: ενός ευρέου φάσματος αναγνωστικών πρακτικών (ανθρωπολογία της ανάγνωσης). Επίσης θα εξοικειωθούν με την με τη σημερινή πραγματικότητα και την τρέχουσα έρευνα της λειτουργίας των Σχολικών Βιβλιοθηκών στο διεθνή χώρο και την Ελλάδα.
Ανάλυση: θα καταστούν ικανοί/ικανές να ανιχνεύουν και να αναλύουν την κοινωνικοπολιτισμική και αναγνωστική πραγματικότητα των μαθητών και να παίρνουν πρωτοβουλίες για την προαγωγή της ανάγνωση.
Γενικές Ικανότητες
• Αυτόνομη ή/και Ομαδική εργασία
• Παράγωγή νέων ερευνητικών ιδεών
• Σεβασμός στη διαφορετικότητα και στην πολυπολιτισμικότητα
• Επίδειξη κοινωνικής, επαγγελματικής και ηθικής υπευθυνότητας και ευαισθησίας σε θέματα φύλου
• Άσκηση κριτικής και αυτοκριτικής
• Λήψη αποφάσεων
• Προαγωγή της ελεύθερης, δημιουργικής και επαγωγικής σκέψης
• Εργασία σε διεπιστημονικό περιβάλλον
ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΟ ΜΑΘΗΜΑΤΟΣ
Το μάθημα χωρίζεται στις ακόλουθες ενότητες:
Ενότητα 1: η εκπαιδευτική διαδικασία και η σύνδεσή της με την έννοια του πολιτισμού (culture). Το σχολείο ως κοινωνικός θεσμός: προέλευση και εξέλιξη, βασικές λειτουργίες. Πολιτισμικό κεφάλαιο και προοδευτική παιδαγωγική (P.Bourdieu). Εκπαίδευση και κοινωνική ανισότητα (B.Bernstein). Φύλο και Εκπαίδευση. Σχολική επίδοση, σχολική επιτυχία. Η αμφισβήτηση του περιεχομένου της εκπαίδευσης (K.Robinson).
Ενότητα 2: Η Πραγματικότητα της Ανάγνωσης. Αναγνωστικές στάσεις, αναγνωστικές πρακτικές, αναγνωστικά κριτήρια. Ανάγνωση από την οπτική τον φύλου. Βασικοί συντελεστές: Η οικογένεια, Ο ρόλος του σχολείου στη διαμόρφωση αναγνωστικών δεξιοτήτων, η επίδραση πολιτισμικών θεσμών. Η ανάγνωση ως κοινωνική πρακτική, Αναγνωστικές Λέσχες. Η ανάγνωση ως πεδίο ανάδυσης ταυτοτήτων.
Ενότητα 3: Σχολικές Βιβλιοθηκες, Δημοκρατική Εκπαίδευση και Φιλαναγνωσία. Οργάνωση και λειτουργία των Σχολικών Βιβλιοθηκών. Ιστορία των Σχολικών Βιβλιοθηκών στην Ελλάδα – Ιστορικοκοινωνική προσέγγιση. Παραδείγματα Σχολικών Βιβλιοθηκών από το διεθνή χώρο. Καινοτόμες διδακτικές και παιδαγωγικές πρακτικές με κέντρο τη σύγχρονη Σχολική Βιβλιοθήκη ως εστία μάθησης και δημιουργίας. Σχολική Βιβλιοθήκη και καλλιέργεια της φιλαναγνωσίας. Σχολική Βιβλιοθήκη και δημοκρατική εκπαίδευση. Δυναμική αξιοποίηση και προοπτική των νέων τεχνολογιών.
ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗ ΦΟΙΤΗΤΩΝ
Γλώσσα: ελληνική
Μέθοδοι αξιολόγησης: Οι φοιτητές/τριες αξιολογούνται βάσει τυπικών και μη τυπικών μορφών αξιολόγησης κατά τη διάρκεια του μαθήματος. Αυτές περιλαμβάνουν:
• Ενεργό συμμετοχή κατά τη διάρκεια του μαθήματος
• ατομικός φάκελος (portfolio)
• Δημόσια παρουσίαση ή υποστήριξη εργασίας (ατομικής/ομαδικής)
• Γραπτή εξέταση που βασίζεται στις διαλέξεις και αξιολογεί την ικανότητα κριτικής και συνθετικής σκέψης των εξεταζομένων
Τα θέματα των εργασιών, τα κριτήρια αναλυτικά και ο τρόπος βαθμολόγησης αναρτώνται με την έναρξη του εξαμήνου στην ιστοσελίδα του μαθήματος.
ΠΡΟΤΕΙΝΟΜΕΝΗ ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ
1. Αναστασάκης, Μ., 2003. Ανασχεδιάζοντας τη βιβλιοθήκη στο σχολείο. Μια πρόταση για τη Δευτεροβάθμια Εκπαίδευση. Αθήνα: Μεταίχμιο.
2. Αποστολίδου Β., Καπλάνη Β., Χοντολίδου Ε. 2000. Διαβάζοντας Λογοτεχνία στο Σχολείο. Μια νέα πρόταση διδασκαλίας, Αθήνα: Τυπωθήτω- Γ.Δαρδάνος
3. Αρβανίτη, Ι., 2011. Η βιβλιοθήκη στην πρωτοβάθμια Εκπαίδευση, Αθήνα :University Studio Press.
4. Κατσίκη – Γκίβαλου Α. & Πολίτης Δ. (επιμ), 2013. Καλλιεργώντας τη Φιλαναγνωσία: Πραγματικότητες και Προοπτικές, Αθήνα : Διάδραση.
5. Καζάζη, Μ. 2003. Ψυχολογία του αναγνώστη, ψυχολογία της ανάγνωσης , Αθήνα: Έλλην.
6. Κελπανίδης, Μ., 2012. Κοινωνιολογία της Εκπαίδευσης, Θεσσαλονίκη: Ζυγός.
7. Κοψίδα-Βρεττού, Π. 2011. Φιλαναγνωσία και Σχολικές Βιβλιοθήκες. Πώς παράγεται το «γεγονός» στη σχολική καθημερινότητα. Αθήνα: Καστανιώτης.
8. Λεοντσίνη, Μ. (επιμ.), 2000. Όψεις της Ανάγνωσης, Αθήνα: Nήσος.
9. Μπίκος, Γ., 2014. Περί Σχολικών Βιβλιοθηκών, Αθήνα: Γρηγόρη.
10. Μπίκος, Γ., 2012. Το βιβλίο ως διδακτικό μέσο και οι κυρίαρχοι τρόποι ανάγνωσης, Αθήνα: Γρηγόρη