kmalea@uniwa.gr
Η Αικατερίνη Μαλέα είναι Συντηρήτρια Αρχαιοτήτων & Έργων Τέχνης, κάτοχος Μεταπτυχιακού τίτλου (MPhil) από το Πανεπιστήμιο του Κάρντιφ (Ην. Βασίλειο). Είναι Λέκτορας Εφαρμογών στο Τμήμα Συντήρησης Αρχαιοτήτων & Έργων Τέχνης του Πανεπιστημίου Δυτικής Αττικής και διδάσκουσα στο Διατμηματικό ΠΜΣ «Μουσειακές Σπουδές” (που συνδιοργανώνεται από τα Τμήματα: Συντήρησης Αρχαιοτήτων & Έργων Τέχνης του ΠαΔΑ, το Τμήμα Αρχαιολογίας – Ιστορίας & Ιστορίας της Τέχνης και το Τμήμα Γεωλογίας & Γεωπεριβάλλοντος του ΕΚΠΑ από το 2003 έως σήμερα) και στο ΠΜΣ «Συντήρηση Πολιτιστικής Κληρονομιάς» (του Τμήματος Συντήρησης Αρχαιοτήτων & Έργων Τέχνης του ΠαΔΑ από το 2018 έως σήμερα). Διαθέτει μεγάλη εμπειρία σε θέματα δεοντολογίας και ηθικής, έρευνας και εφαρμογής μεθόδων συντήρησης οργανικών υλικών, ανασκαφικών ευρημάτων, λαογραφικών συλλογών και συλλογών Φυσικής Ιστορίας. Έχει εργαστεί στο Leather Conservation Centre (Northampton, U.K.), σε Εφορείες του Υπουργείου Πολιτισμού και σε Ξένες Αρχαιολογικές Σχολές. Διαθέτει υπερδεκαετή ερευνητική εμπειρία ως κύρια ερευνήτρια σε 27 εθνικά και διεθνή Προγράμματα και πλούσιο δημοσιευμένο πρωτότυπο επιστημονικό έργο. Από το 2001 έως σήμερα είναι πιστοποιημένο μέλος με δικαίωμα ψήφου της Τεχνικής Επιτροπής TC346 του Πανευρωπαϊκού Οργανισμού Προτυποποίησης (CEN) που ασχολείται με την προτυποποίηση θεμάτων ορολογίας και γενικών αρχών συντήρησης στην πολιτιστική κληρονομιά. Από το 2005 έως σήμερα είναι μέλος της Ελληνικής Τεχνικής Επιτροπής Προτυποποίησης (ΕΛΟΤ): ΤΕ96 «Συντήρηση Πολιτιστικής Κληρονομιάς» η οποία είναι η αντικατοπτρική της TC/346 του CEN. Είναι επίσης μέλος σε Διεθνείς Οργανισμούς (ICOM-CC, ICCROM, ICOMOS, Archaeological Leather Group (ALG), Ελληνική Αρχαιομετρική Εταιρεία) και κριτής σε διεθνή επιστημονικά περιοδικά.
Ενδεικτικός Τίτλος Έρευνας επί Διδακτορία:
Διερεύνηση των επιδράσεων του περιβάλλοντος Μουσείων και Βιβλιοθηκών σε έργα από περγαμηνή
Σύντομη Περίληψη Ερευνητικού Αντικειμένου:
Τα προβλήματα που έχουν προκύψει από την κλιματική αλλαγή στον πλανήτη αποτελούν ένα από τα κρισιμότερα προβλήματα που απασχολούν την ανθρωπότητα, επηρεάζοντας καθοριστικά την ακεραιότητα των μουσειακών και αρχειακών συλλογών και ιδιαίτερα αυτών που περιλαμβάνουν υλικά οργανικής προέλευσης, όπως η περγαμηνή.
Το προτεινόμενο σχέδιο εκπόνησης διδακτορικής διατριβής εστιάζει στην περγαμηνή, η οποία όχι μόνο είναι από τα πλέον ευαίσθητα υλικά, καθώς υφίστανται τις διαβρωτικές επιδράσεις τόσο του αβιοτικού όσο και του βιοτικού περιβάλλοντος, αλλά και δυστυχώς από τα λιγότερο προστατευμένα και μελετημένα διεθνώς.
Επομένως, η έρευνα για τον προσδιορισμό των μηχανισμών φθοράς της, κατά τη διάρκεια της έκθεσης ή/και αποθήκευσής της, αναδεικνύεται ως μία από τις ερευνητικές προτεραιότητες διεθνώς, με στόχο να καταστεί εφικτός ένας σχεδιασμός Προληπτικής Συντήρησης μουσειακών και αρχειακών συλλογών.
Θα εξεταστούν με φυσικο-χημικές διαγνωστικές τεχνικές σε μάκρο, μίκρο, μοριακό και νάνο επίπεδο (μέτρηση Ts, pH, ανάλυση με φασματοσκοπικές τεχνικές FTIR και Raman, παρατήρηση σε SEM συζευγμένο με EDAX), δείγματα δοκιμίων περγαμηνής που έχουν υποστεί τεχνητή (σε προσομοιώσεις περιβαλλοντικών παραγόντων υγρασίας, θερμοκρασίας και ρύπων) και φυσική γήρανση (σε πραγματικές συνθήκες περιβάλλοντος μουσείων και βιβλιοθηκών). Τα αποτελέσματα θα τύχουν στατιστικής επεξεργασίας (chemometrics) ώστε να διερευνηθούν οι κρίσιμοι περιβαλλοντικοί παράγοντες που μπορούν να προκαλέσουν μη αντιστρέψιμη φθορά στην περγαμηνή. Με βάση τα παραπάνω θα μπορεί να καταρτιστεί ένας οδηγός βέλτιστων πρακτικών προληπτικής συντήρησης περγαμηνών σε μουσεία και αρχεία.